Boer in transitie: Kees Broersma

1 mei 2017

Boer in transitie: Kees Broersma

 

Boer in transitie Friese Milieu Federatie

Nabij Jistrum, midden in de Friese Wouden, aan een weggetje dat door een landschap van boomwallen en elzensingels kronkelt, ligt de eeuwenoude boerderij van Kees (48) en Thea (48) Broersma en hun vier kinderen. Ze melken er 330 koeien en bewerken 200 hectare grond. Naast de originele boerderij zijn twee grote moderne stallen gebouwd. Kees: 

‘Voordat het melkquotum er af ging, hebben wij land aangekocht. Dat heeft gunstig uitgepakt. De afschaffing van het quotum zagen wij als een kans. Nederland is een groen land en we zullen altijd blijven melken. Zo veel mogelijk. Wat dat betreft hebben Nederlanders te veel ambitie: zonder regels en begrenzing gaan ze maar door.

Ik denk wel dat er een evenwicht met de omgeving gaat ontstaan, met zoveel mogelijk omzet per hectare. De extreem intensieven zullen afvallen, zodra het voer duurder wordt dan de melk. Ik ben een liberaal, maar het is een goede zet van links geweest om fosfaatproductie aan grond te koppelen.

“Ik ben een liberaal, maar het is een goede zet van links geweest om fosfaatproductie aan grond te koppelen.”

Wâldpyk

De landbouw is geliberaliseerd en dat past niet bij dit kleinschalige landschap. Als boer houd ik van zo groot mogelijke weilanden met heerlijk veel Engels raaigras, maar ik ben ook een Wâldpyk en wil de houtwallen niet missen.

Daarom hebben we, samen met de gemeente, een landschapsplan gemaakt waarin de landschapswaarden worden bewaard en de grond toch goed te bewerken is. Ik kan hier dus niet heel intensief landbouw bedrijven, maar ik melk toch dik drie miljoen liter per jaar.

Het streven is dertig liter melk per dag per koe en dat met hoge vet- en eiwitgehaltes. Ik ben trots op de levensproductie per koe. Dat is de gemiddelde productie die een koe heeft gehaald, op het moment dat zij wordt afgevoerd. In 2016 was dat 37.000 liter met 4.68% vet en 3.68% eiwit. Deze cijfers geven, wat mij betreft, een samenvatting van alles wat ik doe.

Iedere twee weken interviewt Janna van der Meer een boer over zijn veranderende leven als agrarisch ondernemer (m/v).

Passie 

Wij hebben ook een particulier natuurgebied. Voordat de koeien zomers naar buiten gaan, krijgen ze mais. Het gras uit de natuurgebieden, bevat veel droge stof en dat zorgt voor een goede benutting van die eiwitrijke voeding. Een win-win situatie! Voor mij is het sport om precies de juiste voedingsbalans uit te kienen. Één die zo voordelig mogelijk is en toch veel melk oplevert.

Weiden past in dit kleinschalige landschap en we doen het met passie. De dag dat de koeien voor het eerst naar buiten gaan, is de mooiste van het jaar. De hele familie is erbij en ook steeds meer andere belangstellenden. We maken er een echt feestje van.

Ik ben ook een vogelman. Als jongetje haalde ik al eksternesten uit, om te voorkomen dat die de weidevogels zouden belagen.  In ons natuurgebied strooi ik veel ruige mest, dat trekt vogels aan. Daarnaast zijn er waterpartijen aangebracht. Helaas vinden niet alleen de grutto en de kievit dat aantrekkelijk: ook de ganzen komen er in grote getale op af.

Ridderzuring

Biologisch ligt mij niet: ik kan geen rekeningen betalen van een goed gevoel. Bovendien heb ik een hekel aan ridderzuring, dus dat zal ik altijd blijven doodspuiten. Ik ga wel voor duurzaam. Om dit economisch rendabel te maken, moeten bedrijven een toeslag krijgen, naargelang ze maatschappelijke prestaties leveren.

De manier van werken van gangbare boeren gaat trouwens steeds meer richting biologisch. Iedereen zoekt naar de balans omgeving versus productie. Ik geloof niet dat het biologische keurmerk de toekomst heeft, zolang consumenten melk bij de Aldi kopen en hun geld liever aan de nieuwste elektronica uitgeven.

De toekomst zie ik zonnig tegemoet. Wij voelen het als onze missie, om al onze kinderen de kans te geven boer te worden, mochten ze dat willen. Onze volgende stap zal de aankoop van een bedrijf erbij zijn.

Wanneer ik gelukkig ben? Als ik door het raam kijk en daar mijn gezonde vee zie grazen; de Friesland Campinavlag staat strak tegen een blauwe lucht en we verdienen goed.’

De serie Boerenportretten wordt mogelijk gemaakt door: Platform Natuurlijke Veehouderij / Natural Livestock, Boerengilde, Burgerinitiatief Kening fan ‘e Greide, Living Lab Natuurinclusieve Landbouw, Boerennatuur, Friese Milieu Federatie en Vogelbescherming Nederland.