Boerenportretten: boerencamping Fûgelfrij
27 november 2017
Boerenportretten: boerencamping Fûgelfrij
Iedere twee weken interviewt Janna van der Meer een boer over zijn veranderende leven als agrarisch ondernemer (m/v).
“Sita en ik komen uit de tijd dat je ’s zondags nog een bosje veldbloemen uit het weiland kon plukken voor je moeder.”
Sita Ykema Greidanus (53) en Yke Ykema (55) wonen op een boerderij in Hichtum, een klein dorpje nabij Bolsward, aan de Harlinger Trekvaart. Sita runt er de boerencamping Fûgelfrij en een winkeltje met biologische producten. Yke bekommert zich voornamelijk om hun 4200 biologische leghennen. Sita is in 1998 bij Yke en zijn zoon Thom (24) komen wonen. Thom woont inmiddels samen met zijn vriendin.
Yke: “Voordat Sita kwam, had ik een gangbaar bedrijf met 25 melkkoeien, 200 mestvarkens en 100 fokzeugen. Bij die zeugen hoorden gemiddeld 250 biggetjes. De varkens lagen op beton en ik gebruikte veel penicilline, dat deed iedereen toen. Ik deed alles zelf: spuiten, castreren. Het was veel binnenwerk en dat past eigenlijk niet bij me. Ook de ammoniaklucht en het vele schoonmaakwerk vond ik niet prettig. Toen in de varkenspesttijd van ’97 de vleesprijs kelderde en ik niet uit mocht breiden, besloot ik afscheid te nemen van de varkens. We gingen op zoek naar iets anders.”
Veldbloemen
Sita: “We hebben overal rondgekeken, maar op een avond wandelden we hier door het weiland en Yke zei dat hij hier nog nooit zo gelukkig had gelopen. Waarom maken we dan niet iets moois van deze prachtige plek, stelde ik toen voor.”
Yke: “Dit is mijn geboortegrond. Ik zag niet meer hoe mooi het hier is.”
Sita: “We bedachten dat de varkensstal misschien omgebouwd zou kunnen worden tot kippenstal. Daarom bezochten we allerlei pluimveebedrijven, grote en kleinere. Maar het massale stond ons tegen. We werden overweldigd door de aantallen kippen en de zware lucht.”
Yke: “We wilden niet meer gangbaar boeren. Sita en ik komen uit de tijd dat je ’s zondags nog een bosje veldbloemen uit het weiland kon plukken voor je moeder. Ik heb lang op een manier gewerkt, die daar helemaal tegenin gaat. In mijn nieuwe leven, wilde ik dat niet meer.
Het moest een omslag op alle fronten worden. Mijn vader was nog gemakkelijk, maar ik haalde, tot dat moment, alles uit mijn bedrijf wat er in zat. Dat vraagt veel van je dieren en van jezelf. Ik was op het punt gekomen, dat plezier ook een doel werd.”
Innerlijke rust
Sita: “We wilden naast samen leven ook graag samen werken. De eenzaamheid die we gekend hebben in ons vorige leven, wilden we nooit meer. Thom was nog een kleine jongen en er was bij ons alle drie een grote behoefte aan: warmte, harmonie, regelmaat en huiselijkheid.”
Yke: “We moesten veel leren. Kippen zijn stressgevoelige dieren, die een zorgvuldige aanpak nodig hebben. In het jaar 2000 zijn we begonnen met 3000 leghennen en in 2007 breidden we uit naar 6000. Eind 2011 werden we echter geconfronteerd met een Salmonellabesmetting. We moesten geruimd worden: een zware strop. Na leegstand en alle protocollen te hebben doorlopen, konden we weer starten.
De eierprijzen waren echter gedaald en de voerkosten hoog. Het was het een moeizame tijd. Na de oprichting van onze Coöperatieve Vereniging Biomeerwaarde Ei en onze aansluiting daarbij, werd het allemaal beter: we kregen weer innerlijke rust.
Camping
Sita: “In 2003 zijn we met de camping begonnen. Ik verlangde naar de gezelligheid die dat met zich meebrengt. Bovendien is het er hier ook een geschikte plek voor. Ik probeer ons te onderscheiden door persoonlijke aandacht en kleinschalige gezelligheid te bieden. Dat slaat aan, want we ontvangen ieder jaar meer gasten. Bovendien vinden mensen het leuk dat ze de kippen zien rondscharrelen. Ik wil ook weer een paar schapen hebben. Voor de gasten, maar ook voor mezelf. Ik ben boerendochter en ik mis de viervoeters heel erg.”
Yke: “De camping trekt ook milieubewuste mensen en dat werkt motiverend: je wilt daar dan toch graag invulling aan geven. Ik verdiep me nu in afvalscheiding en op termijn willen we graag zonnepanelen.
Motto
Wat mijn collega’s betreft: de melkprijs is nu hoog, ze zouden nu in kunnen gaan zetten op duurzaamheid. Ik denk dat de meesten dat ook wel aanvoelen. In ieder geval hun vaders. Bedrijven zijn te groot geworden! Hoe meer vee je hebt, hoe kwetsbaarder je wordt. Er is geen tijd meer voor het individuele dier. Ze moeten allemaal mee in hetzelfde systeem. Systemen zijn altijd log en star. Ze hinderen boeren in te springen op veranderingen. Dat merk ik bij onze kippen ook: kleinere populaties kun je beter bijsturen.”
Sita: “Groot zijn in klein blijven. Dat is ons motto. Ik ben iedere dag blij en dankbaar dat we gezond zijn en dat het ons goed gaat.”
Yke: “Ik heb geleerd dat het belangrijk is bij je gevoel te blijven. Dat is bij veel mensen verstoord. Men laat zich teveel leiden door invloeden van buitenaf.”
Sita: “Vroeger deed Yke wat de adviseurs hem aanbevolen. Dat viel me toen echt op. Nu doet hij wat hij zelf wil. Dat vind ik mooi.”
De serie Boerenportretten wordt mogelijk gemaakt door: Platform Natuurlijke Veehouderij / Natural Livestock, Boerengilde, Burgerinitiatief Kening fan ‘e Greide, Living Lab Natuurinclusieve Landbouw, Boerennatuur, Friese Milieu Federatie en Vogelbescherming Nederland.