Boerenportretten: Simon de Jong

13 februari 2017

Boerenportretten: Simon de Jong

Op initiatief van burgerinitiatief Kening fan ‘e Greide wordt in samenwerking met Platform Natuurlijke Veehouderij / Natural Livestock, Boerengilde, Living Lab Natuurinclusieve Landbouw, BoerenNatuur.NL, Friese Milieu Federatie  en Vogelbescherming Nederland een serie van 26 portretten gemaakt van boeren in transitie. Het eerste boerenportret is van Simon de Jong uit Aldeboarn.

Na alle turbulentie rond landschapspijn, derogatie, mestakkoord, meer of minder grutto’s en haperend weidevogelbeleid, vinden genoemde organisaties de tijd rijp dat de boer zelf op een positieve manier in de schijnwerpers komt te staan. Het is eenvoudig om met opgeheven vinger
naar de boer in het algemeen te wijzen als het misgaat, terwijl veel boeren verschrikkelijk hun best doen en zich inzetten voor weidevogels en natuur.

Aan de keukentafel gaan we daarom in gesprek met boer en boerin om te horen hoe zij omgaan met de veranderingen in hun sector als agrarisch ondernemer en de persoonlijke keuzes waar ze voor staan: stoppen, doorgaan of veranderen. Voor de serie is boerin en tekstschrijver Janna van der Meer bereid gevonden om tweewekelijks een portret te maken.

Simon de Jong (1971) woont samen met zijn vriendin Hieke op een gangbaar melkveebedrijf vlakbij Oldeboorn. Hij bezit 79 ha grond en melkt ca. 125 koeien. Simon:

‘Eerst zat ik met mijn vader en mijn broer in een maatschap, maar mijn broer is naar Denemarken vertrokken en mijn vader is er sinds een paar jaar ook helemaal uit. Ik vond samenwerken lastig, dus toen ik er eenmaal alleen voor stond, wilde ik ook zoveel mogelijk alleen doen. Een intensieve bedrijfsvoering past daarbij.

“Ik wilde zoveel mogelijk alleen doen. Een intensieve bedrijfsvoering past daarbij.”

Melkrobots

Ik zat met een hoge financiering en geen afschrijving, dus ik moest over alle winst belasting betalen. Daarom heb ik een nieuwe stal gebouwd. De oude had zijn beste tijd trouwens ook gehad. Ik heb toen twee melkrobots gekocht en ben gestopt met weiden. Koeien lopen liever buiten, maar binnen hebben ze het ook best naar de zin. En zo kan ik de robots optimaal benutten. Daarnaast hoef ik nooit meer achter mijn beesten aan te lopen.

Ze denken dat boeren voor weidegang te motiveren zijn met een weidetoeslag, maar mijn stal is niet ingericht op weiden en mijn financiering al helemaal niet. Ik vind het niet rechtvaardig dat er geld op mijn melkprijs wordt ingehouden om de toeslag te kunnen betalen.

Friesland Campina

Friesland Campina draaft door in hun ideeën over wat de consument wil. Denk je nu echt dat het iemand wat uitmaakt of 60% van de koeien in de wei loopt of 82%, zoals nu het streven wordt? Helemaal geen koeien vindt men denk ik wel jammer, maar je zou ook de droge koeien (koeien die even geen melk geven, red.) en de pinken buiten kunnen laten. De consument ziet toch het verschil niet met een melkkoe.

Het steekt me dat je in een reclame nooit een mooie maatlatstal ziet. Dat zijn prachtige gebouwen en heel goed voor de koeien. Maar volgens FC wil de consument dat niet. Het gevolg is dat ik me steeds minder betrokken voel bij de coöperatie.

Het mooie van boer zijn, vind ik het feit dat je eigen baas bent. Dan is het erg frustrerend als zoveel partijen zich met je bedrijfsvoering gaan bemoeien. Iedereen wil zijn zegje doen en gelijk hebben. Vervolgens wordt er iets onbegrijpelijks besloten.

Wetgeving

Neem nou de ganzenproblematiek. Dankzij de halfslachtige wetgeving zijn er nu veel te veel van en ze veroorzaken nu al meer schade dan er vergoed wordt. Ik zie het er nog van komen dat wij straks ganzen moeten gedogen zonder vergoeding! Ik vind het vreselijk dat zij al mijn goede gras opeten. Ze zijn ook niet bevorderlijk voor de weidevogelstand, vrees ik.

Behalve van ganzen houd ik veel van vogels. Jammer genoeg heb ik de laatste tijd veel last van roofdieren. Toch heb ik nog steeds broedsels, dus ik krijg nog wel een vergoeding. Ik probeer altijd om de nesten heen te maaien en dat zou ik ook doen als ik er geen geld voor kreeg. In mijn ideale weide foerageren geen ganzen, groeit overvloedig Engels raaigras, is het land mooi droog en leven veel weidevogels.

Ik maak me geen zorgen over zoiets als biodiversiteit en ik heb ook geen last van de publieke opinie. Bezoekers van mijn bedrijf zijn altijd heel enthousiast. Vanwege de vogelpest mochten kadavers en tijdje niet van het bedrijf gehaald worden. Ze lagen daarom bij de weg. Dat vind ik niet prettig: je wilt niemand confronteren met dode dieren.

Geruststellend

De laatste twee jaar had ik een negatief inkomen en vorig jaar kwam ik niet boven de 23 liter per dag per koe. Sommige droge koeien vraten niet meer en gingen dood. Niemand begreep waarom. Tel daar de lage melkprijs en de hoge afbetalingen bij op….

De bank heeft me nu doorgelicht en ik blijk nergens meer op te kunnen bezuinigen. Volgens de voerleverancier doe ik het ook goed. Dat is geruststellend: je hebt toch bevestiging nodig. Verder richt ik me vooral op overleven en over tien jaar kijk ik wat mijn zonen willen. Of zij het bedrijf over willen nemen.

Ik blijf positief: de melkprijs gaat weer omhoog, de rente is nog laag en de gezondheid van mijn vee is verbeterd. Ik voer ze nu bierbostel en gemalen tarwe en daar doen ze het goed op. Volgend jaar moet ik de 10.000 liter per koe kunnen halen!’

 

* De serie Boerenportretten wordt mogelijk gemaakt door: Platform Natuurlijke Veehouderij / Natural Livestock, Boerengilde, Burgerinitiatief Kening fan ‘e Greide, Living Lab Natuurinclusieve Landbouw, Boerennatuur, Friese Milieu Federatie  en Vogelbescherming.