Te hoge concentraties bestrijdingsmiddelen in Friese wateren: wat kunnen wij als inwoners nu doen?

30 mei 2024

Bij 62 meetlocaties in Friesland zijn watermonsters onderzocht op een diepte van vijf tot tien meter onder het maaiveld. De resultaten zijn verontrustend: restanten van bestrijdingsmiddelen werden bij meer dan 60 procent van de meetpunten aangetroffen, en bij bijna 40 procent van deze locaties werden de toegestane normen overschreden. Daarnaast werden verontreinigde stoffen zoals oplosmiddelen en vlamvertragers bij 67 procent van de meetpunten gevonden, met normoverschrijdingen bij 51 procent, aldus het artikel.  

Deze cijfers zijn meer dan statistieken. Ze weerspiegelen de directe gevolgen van onze keuzes en gedragingen. Elke keer dat we pesticiden gebruiken in onze tuinen, elke keer dat we chemicaliën wegspoelen, dragen we bij aan deze problematiek. Het lijkt misschien een druppel op een gloeiende plaat, maar al deze druppels samen vormen een bedreigende stroom. 

Maar er is hoop. Er zijn eenvoudige stappen die we allemaal kunnen nemen om bij te dragen aan een gezonder en duurzamer Friesland. Hier zijn enkele acties die u vandaag al kunt ondernemen: 

1. Stop met het gebruik van pesticiden en herbiciden
Vervang schadelijke chemische bestrijdingsmiddelen door natuurlijke alternatieven. Gebruik bijvoorbeeld biologische bestrijdingsmiddelen of kies voor natuurlijke vijanden zoals lieveheersbeestjes. 

2. Gebruik milieuvriendelijke middelen voor onkruidbestrijding
In plaats van azijn en zout, die schadelijk kunnen zijn voor de bodem en het grondwater, verwijder onkruid handmatig of gebruik mulchen om onkruidgroei te voorkomen. Hete lucht of kokend water zijn ook effectieve, gifvrije methoden. 

3. Kies voor een biodiverse tuin
Plant inheemse bloemen en struiken die aantrekkelijk zijn voor bijen, vlinders en andere nuttige insecten. Een biodiverse tuin is niet alleen mooi, maar ook een natuurlijke verdediging tegen plagen.

4. Bewust gebruik van schoonmaakmiddelen
Vermijd het gebruik van schadelijke chemicaliën in en om het huis. Kies voor biologisch afbreekbare schoonmaakmiddelen en beperk het gebruik van agressieve chemicaliën die uiteindelijk in het grondwater terecht kunnen komen.

5. Doe mee aan lokale initiatieven
Neem deel aan campagnes en activiteiten die gericht zijn op het verminderen van pesticidengebruik, zoals de ‘Uitroeien die handel’-campagne van de Friese Milieufederatie en partners. Deze initiatieven bieden praktische tips en ondersteunen gemeenschappen bij het realiseren van een gifvrije omgeving.

Een ander voorbeeld van een lokaal initiatief wat zich inzet voor schoon water is het project Skjin Wetter. Ieder jaar in oktober gaan zo’n 80 organisaties met duizenden Friese vrijwilligers een week lang aan de slag met de grote schoonmaakactie Skjin Wetter. Dit doen zij om mensen bewust te maken van de hoeveelheid afval die in het oppervlaktewater terecht komt. 

6. Informeer en inspireer anderen
Deel jouw kennis en ervaringen met buren, vrienden en familie. Samen kunnen we een grotere impact maken en onze gemeenschappen motiveren om duurzame keuzes te maken.

De impact van vervuild grondwater is enorm. Het beïnvloedt niet alleen de kwaliteit van ons drinkwater, maar ook de landbouw, voedselproductie en de natuur. Extra zuivering van drinkwater betekent hogere kosten en legt een zware druk op onze watervoorziening. Dit probleem stopt niet bij de grens van een perceel of een gemeente; het is een collectief probleem dat vraagt om een collectieve oplossing. 

Laten we samen werken aan een gifvrij Friesland. Onze gezondheid, onze natuur en onze toekomst hangen ervan af. 

Meer informatie over de pesticiden campagne ‘Uitroeien die handel!’