Klei op veen: onderzoek naar kansrijke maatregel binnen VIPNL
Klei op veen: onderzoek naar kansrijke maatregel binnen VIPNL
Hoe kunnen we de uitstoot van CO₂ uit veenweidegebieden terugdringen en tegelijk ruimte houden voor landbouw? Die vraag staat centraal in het nationale onderzoeksprogramma VIPNL. In dit programma worden verschillende oplossingen getest om veenoxidatie te beperken. Veenoxidatie betekent dat veen in contact komt met zuurstof en daardoor afbreekt. Daarbij komt veel CO₂ vrij, wat bijdraagt aan klimaatverandering. De FMF is partner in VIPNL en richt zich op het onderdeel verwaarden: hoe kunnen boeren verdienen aan het vasthouden van CO₂ in de bodem of het vastleggen van CO2 in biomassa?
29 september 2025
Klei op veen: een natuurlijke bescherming
Op een proefperceel in Fryslân wordt onderzocht of een laagje klei kan helpen tegen veenoxidatie. Er wordt ongeveer 1 centimeter klei over het grasland verspreid. Deze klei zakt door het gras en mengt zich met de bovenste laag van het veen. Dat verandert de chemische bindingen in de bodem. Het veen oxideert daardoor minder snel en er komt minder CO₂ vrij. Zo blijft het veen beter bewaard, blijft er meer CO₂ in de bodem en blijft het geschikt voor landbouw.
Waterpeil verhogen blijft lastig
Een bekende maatregel tegen veenoxidatie is het verhogen van het waterpeil. Dat vermindert de hoeveelheid zuurstof in de bodem en daardoor ook de afbraak van veen. Voor de landbouw is dit echter vaak lastig, omdat het werken op natter land obstakels met zich meebrengt. Daarom is het belangrijk dat er ook andere methoden, zoals klei op veen, worden onderzocht.
Toekomstbestendig boeren
Binnen VIPNL worden meerdere maatregelen getest. Het doel is dat er in het veenweidegebied ook in de toekomst geboerd kan worden, maar wel op een manier die minder CO₂-uitstoot veroorzaakt. Daarbij hoort ook een nieuw verdienmodel: boeren die helpen met het compenseren van broeikasgassen.
Hier vind je meer informatie over het onderzoeks- en innovatieprogramma VIPNL
Heb je vragen of opmerkingen over dit stuk? Neem contact op met:

Janneke Wolkorte
Projectleider CO2-verwaarding natuur en landbouw