Koplopers: Erik Kooistra
18 februari 2019
Koplopers: Erik Kooistra
Erik Kooistra (44) is eigenaar van acht Jumbo’s in Fryslân en van een vestiging in Marknesse. De familie Kooistra uit Bolsward begon al in 1926 met een levensmiddelenwinkel. Erik verklaart dat hij altijd in voedsel geïnteresseerd is geweest:
“Iedereen moet eten en het is een snelle branche, dat triggert mij. Vooral de laatste tien jaar zijn er veel ontwikkelingen, waar je als supermarkt op in wilt springen. Mensen reizen veel en krijgen steeds meer wensen. Ik juich dat toe: eten is belangrijk en kieskeurige klanten hechten meer belang aan onderwerpen als duurzaamheid en gezondheid. Ik zie het als mijn missie om van iedere Fries een Bourgondiër te maken!
Het belangrijkste verschil met supermarkten vroeger is dat het assortiment veel uitgebreider is. Had je vroeger één type karnemelk, nu zijn het er wel zeven. En in plaats van één soort pindakaas, telt onze winkel er inmiddels vijftien.
Opvoeden
Tegenwoordig bouwen we een supermarkt en het assortiment als het ware om de klant heen. We onderzoeken de wensen van de plaatselijke bevolking en spelen daarop in. Zo biedt onze Jumbo in Leeuwarden veel meer biologische en vegan producten aan. Door de studenten is daar vraag naar. In Wommels hoef ik met datzelfde aanbod niet aan te komen.
Toch vind ik het mijn taak de consument ook een beetje op te voeden. Dat doe ik vooral door te laten zien wat er allemaal mogelijk is én de verhalen achter de producten te vertellen. Duurzaam geproduceerde, gezonde voeding is goed voor iedereen. En ik heb gemerkt dat de consument daar uiteindelijk best wat meer voor wil betalen. Ik ben trots op mijn bedrijf, maar eerlijk gezegd niet op alle producten die ik verkoop.
De voedselketen is hier en daar behoorlijk in de war. Neem bijvoorbeeld een mooi natuurproduct als melk. Dat wordt dusdanig industrieel bewerkt, dat er tegen de tijd dat het in de schappen staat, kwalitatief weinig van over is.
Fabrikanten
In november 2018 heb ik mede daarom besloten mijn commerciële beleid volledig op de schop te nemen. Mijn medewerker die alle jaargesprekken met de fabrikanten voert, was toen ziek. Ik nam die taak van hem over en wat bleek: ze hielden precies hetzelfde verkooppraatje als tien jaar geleden. Hun doel was nog steeds gewoon zoveel mogelijk volumes wegzetten. Terwijl ik vind dat je veel meer met voeding moet doen: inspireren en motiveren bijvoorbeeld. En waarom werken ze niet meer samen? De consument gooit toch ook verschillende ingrediënten bij elkaar, in dezelfde pan? Daarnaast hadden ze ook veel te weinig aandacht voor duurzaamheid en gezondheid. Onderwerpen waar je tegenwoordig echt niet meer omheen kunt. Bedrijven die alleen maar met verkoop bezig zijn, hebben geen toekomst: kijk maar wat er in de non food en kledingbranche gebeurd is, daar valt de een na de ander om
Ik heb ze tot juni de tijd gegeven om met nieuwe plannen te komen. Vind ik het niks, dan blijf ik hun producten misschien nog wel verkopen, maar ik zet er geen extra activaties meer in. Dat wil zeggen dat ik ik hun producten niet meer actief promoot.
Niveau
Ikzelf probeer, waar ik kan, het gebruik van plastic te verminderen. Daarnaast ben ik een groot voorstander van lokaal en vers.
Voor inspiratie maak ik graag food-reizen. Dat houdt in dat ik supermarkten in verschillende landen bestudeer. Vooral in de VS zag ik fantastische voorbeelden. Maar ik moet zeggen dat de kwaliteit van de doorsnee supermarkt in Nederland de laatste tien jaar enorm is verbeterd. En die trend zet door.
Al heeft natuurlijk niemand een glazen bol. Toen de magnetron net uitgevonden was, hebben we met de familie bij elkaar gezeten: welke gevolgen zou dit hebben? Volgens de algemene consensus zouden vooral tweeverdieners massaal magnetron voedsel gaan nuttigen. Nu blijkt echter dat het vooral alleenstaande bejaarden te zijn, die graag een kant en klaar maaltijd opwarmen.
Veel mensen denken dat de doelgroep voor biologisch en fairtrade de rijkere bevolkingsgroep is, maar uit onderzoek blijkt, dat overwegend studenten idealistische keuzes maken. En die hebben doorgaans niet veel te besteden.
Mensenwerk
Feit is dat de wereld van food steeds transparanter wordt. Je houdt klanten niet meer voor de gek. Bovendien willen ze maatwerk en beleving. Ik creëer daarom ontmoetingsplaatsen in mijn winkels: plekken om even bij te praten onder het genot van een hapje en een drankje.
Ook zijn er in onze winkels vaak keukens te vinden, waar verschillende bereidingswijzen worden gedemonstreerd en waar we consumenten proberen te inspireren met wat je allemaal kan doen met food.
Supermarkten blijven ondanks alle veranderingen, arbeidsintensieve logistieke bedrijven waar veel mensen werken en waar veel mensen op af komen om hun dagelijkse voorzieningen in te slaan. Aan ons de taak om er voor te zorgen dat dat een feestje is. Ik wil iedereen bedienen én de foodbranche een niveautje hoger tillen.”
De serie Koplopers wordt mogelijk gemaakt door: Boerengilde, Burgerinitiatief Kening fan ‘e Greide, BoerenNatuur, Friese Milieu Federatie, Staatsbosbeheer, It Fryske Gea, Landschapsbeheer Friesland, NoorderlandMelk en Natural Livestock Farming.