Natuurorganisaties willen aan de slag met het Fries Programma Landelijk Gebied
10 mei 2023
Natuurorganisaties willen aan de slag met het Fries Programma Landelijk Gebied
De Friese natuur- en landschapsorganisaties zijn positief dat Fryslân als eerste provincie een concept provinciaal programma landelijk gebied klaar heeft. Er is hard gewerkt om deze belangrijke eerste stap te zetten. Er moet veel gebeuren om Fryslân klaar te maken voor klimaatverandering, om het waterbeheer in de toekomst vol te kunnen houden en om de achteruitgang van de Friese natuur te stoppen. De natuurorganisaties zijn van mening dat het investeringsprogramma van 4,5 miljard euro realistisch en nodig is, maar vinden tegelijkertijd dat het programma geen duidelijke keuzes maakt, terwijl dat voor de korte termijn wel nodig is.
Programma Landelijk Gebied
Vandaag heeft de provincie Fryslân het een concept Fries Programma Landelijk Gebied (FPLG) gepresenteerd. Het FPLG is de Friese invulling van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) en bevat investeringsvoorstellen op het gebied van natuur, stikstof, klimaat en water. Het programma bevat een gefaseerde aanpak, waarbij de focus ligt op de komende 2 jaar, met een doorkijk tot en met 2035. Bij de totstandkoming van het plan is samengewerkt met Friese natuur- en landschapsorganisaties en landbouworganisaties. Uiterlijk 1 juli wordt het definitieve FPLG ingediend bij het Rijk die het vervolgens gaat beoordelen.
Benut natuurlijke processen
Terwijl stikstof het nieuws domineerde, vinden de natuur- en landschapsorganisaties dat de opgaven in het landelijk gebied beter in samenhang aangepakt kunnen worden. Water, klimaat, stikstof, de achteruitgang van de natuur: alles hangt met alles samen. Als je één probleem tegelijk aanpakt zie je niet welke oplossingen meerdere doelen tegelijk dienen en welke oplossingen onbedoeld nieuwe problemen veroorzaken. Het uitgangspunt ‘water en bodem sturend’ voor het FPLG vinden de organisaties essentieel: niet alles is maakbaar of technisch op te lossen. De inzet op het herstel van het (water)systeem leidt tot de meest duurzame oplossing. Chris Bakker, adjunct-hoofd Fryske Gea: “Het benutten van natuurlijke processen zoals grondwaterstromen, aangroei van veen en het ophogen van de kust door zand en klei die de zee brengt zijn voorbeelden waarbij de natuur oplossingen biedt die effectief zijn en toekomstgericht”.
Samenwerking natuur en landbouw
Het is bemoedigend dat in het gesprek over dit Fries Programma Landelijk Gebied tussen landbouw en natuurorganisaties gemeenschappelijke belangen zijn gevonden. Voorbeelden zijn het bestrijden van droogte, het vasthouden van CO2 in de bodem en lange termijn zekerheid over de rol van boeren als landschapsbeheerders. Er zijn immers juist veel maatregelen buiten natuurgebieden nodig, zoals het afmaken van het Natuurnetwerk, biodiversiteitsherstel in landbouwgebieden en het inrichten van overgangsgebieden tussen natuur en landbouw. Wij steunen daarom het toevoegen van een extra pijler landbouw en leefbaarheid aan het Fries Programma Landelijk Gebied. We roepen daarbij op om in het landelijk gebied verder te kijken dan landbouw en natuur. Zaken als brede welvaart, leefbaarheid, recreatie en toerisme komen in het huidige programma onvoldoende aan bod. Die zijn wel nodig om zoals de provincie zelf stelt: een aantrekkelijke provincie te zijn en te blijven, zoals dat in de ogen van het publiek in 2010 het geval was.
Sneller aan de slag
De groene organisaties willen dat het plan concreter wordt en dat de provincie sneller gaat starten met de uitvoering. In het programma wordt een aantal keuzes vooruit geschoven naar 2025, terwijl de staat van de natuur nu al actie verlangt. De vergunningverlening rond stikstofuitstoot is vier jaar geleden vastgelopen en met het voorliggende FPLG worden deze knelpunten niet opgelost. Hans van der Werf directeur FMF: “Wij roepen de provincie op om duidelijke, meetbare doelen vast te stellen en ruimtelijke keuzes te maken: niet alles kan overal.” Met name in het landbouwgebied zien de organisaties grote opgaven. De organisaties willen daarom snel met de provincie en landbouw om de tafel om te kijken of we het FPLG de komende maanden nog concreter en beter kan worden gemaakt voordat het wordt ingediend bij het Rijk.
Friese Milieu Federatie (FMF)
It Fryske Gea
Bond voor Friese Vogelwachten
Landschapsbeheer Friesland