Provincie laat mienskip in de steek
19 maart 2018
Provincie laat mienskip in de steek
De provincie Fryslân stopt de aankoop van grond voor natuur in de gebiedsontwikkelingen Achtkarspelen Zuid, Koningsdiep en Beekdal Linde. Dit bericht de Leeuwarder Courant van maandag. De Friese natuur en landschapsorganisaties* vinden dat de provincie op deze wijze de afspraken die ze met het Rijk maakte bij de decentralisatie van het natuurbeheer, schendt. Nu afwijken van wat is afgesproken komt niet over als betrouwbare overheid. En de jaren van voorbereiding in de gebiedscommissies zijn nu weggegooid geld. De kwaliteit van natuur en landschap in het Koningsdiep, Beekdal Linde en Achtkarspelen Zuid blijft hiermee onder de maat.
Sinds 2014 zijn de provincies verantwoordelijk voor de verdere ontwikkeling van het Natuurnetwerk Nederland (NNN), voorheen bekend als de EHS. Natuurnetwerk Nederland is een netwerk van bestaande en toekomstige natuurgebieden in Nederland. Het vormt de basis voor het nationale natuurbeleid.
Sommige gebieden in Fryslân die in het Natuurnetwerk Nederland liggen, hebben nog een agrarische bestemming. Deze gebieden worden omgevormd voor de natuur. Dat gebeurt altijd in goed overleg met de boeren van wie het stuk grond is. In het gebied Beekdal Linde wordt bijvoorbeeld gewerkt aan natuur, landbouw en water. De beek De Lende stroomt door het gebied. Het hoofddoel van dit project is om zo’n 650 hectare nieuwe natuur aan te leggen en de Lende weer kronkelig te maken. In de LC geeft Wim Plekkenpol van de commissie Beekdal Linde aan dat de natuurontwikkeling nu stopt bij zo’n 300 hectare. De provincie verandert hier eenzijdig afgesproken beleid. Nu afwijken van wat is afgesproken komt niet over als betrouwbare overheid.
In de gebiedsontwikkelingen zijn op verzoek van de provincie Fryslân gebiedscommissies werkzaam waarin boeren, burgers, water- en natuurbeheerders goed samenwerken. De bezuiniging maakt terecht boze reacties los bij de gebiedscommissies. In de LC vertelt Wim Plekkenpol van de commissie Beekdal Linde dat zijn complete commissie “bijna opgestapt” was uit woede over een telefoontje van de provincie naar een boer met wie de onderhandelingen over de aankoop van grond vergevorderd waren. “En dan wordt plompverloren gezegd dat het niet doorgaat. Dat is nog het meest frustrerende.” De provincie heeft het altijd over het belang van de mienskip, maar laat hier de mienskip zomaar vallen.
De bezuiniging druist bovendien in tegen de ambitie van de provincie om de biodiversiteit in Fryslân te herstellen. Met deze bezuiniging wordt de spanning tussen natuur en landbouw alleen maar vergroot in plaats van dat we samen op zoek gaan naar oplossingen voor een mooi en duurzaam Fryslân.
Aanleiding
In 2014 hebben de provincies middels het zogenaamde Natuurpact de verantwoordelijk-heid voor het natuurbeheer van het Rijk overgenomen. Provincie Fryslân heeft ruilgronden gekregen van het Rijk en de middelen voor inrichting en aankoop. Het geld staat voor een groot deel nog op de bank. In plaats van bezuinigen kan de provincie het realiseren van natuur beter volledig overlaten aan de mienskip. De provincie beperkt zich dan tot het openstellen van een regeling zodat gecertificeerde natuurbeheerders (of in wording binnen een half jaar) de grond kunnen aankopen en inrichten. Niet alleen is hiermee de mienskip echt aan zet, maar beantwoordt het ook nog aan de principes van ‘right to challenge’, een ander belangrijk uitgangspunt van de provincie. Stoppen bij 300 ha, zoals genoemd in het artikel in het LC, is dan helemaal niet nodig.
Ten opzichte van andere provincies die ook meefinancieren behoort de provincie Fryslân tot de achterblijvers. In andere provincies is bijvoorbeeld een uitvoeringsorganisatie in het leven geroepen – in Brabant heet dit het Groen Ontwikkelfonds – waaraan de mienskip meedoet. Met de voorgenomen bezuiniging op het Natuurnetwerk Nederland geeft de provincie een signaal af dat zij niet in staat is om één van haar kerntaken waar te maken.
* Friese Milieu Federatie, Natuurmonumenten, It Fryske Gea, Landschapsbeheer Fryslân.