Houd regie op de energietransitie: voorkom ontsporing in kwetsbaar landelijk gebied

Houd regie op de energietransitie, voorkom ontsporing in kwetsbaar landelijk gebied

Op 18 juni 2019 is het coalitieakkoord van de provincie Fryslân gepresenteerd. Een belangrijk akkoord, want de provincie is verantwoordelijk voor een groot aantal taken op het gebied van natuur, landschap en ruimtelijke ordening. Zaken waar wij als Friese Milieu Federatie (fmf) ook mee te maken hebben. Er staan de komende jaren geweldige opgaven te wachten waar de provincie Fryslân leiderschap in zal moeten tonen. Het gaat onder meer over het herstel van biodiversiteit en het begeleiden van de transitie naar een energievoorziening die niet meer afhankelijk is van fossiele brandstoffen. Een transitie met geweldige impact op het landschap en de Friese samenleving. De fmf is blij met de aandacht die de provincie heeft voor deze zaken.

Energietransitie
De Provincie stelt voor om een taskforce energietransitie in te stellen. Naar ons idee is het belangrijk dat we gezamenlijk aan de slag gaan met de energietransitie, maar vinden wel dat de provincie daarbij in de lead moet zijn. Er zullen keuzes gemaakt moeten worden, waarbij we ervan uitgaan dat er een eerlijke verdeling komt van de lusten maar ook van de lasten. Naar ons idee zal de transitie vooral plaats moeten vinden in de bebouwde omgeving en zal het landelijk gebied en met name de kwetsbare gebieden, zoals het IJsselmeer zoveel mogelijk moeten worden ontzien.

Ook de aandacht voor de lokale energie-initiatieven verheugt ons. De fmf zal zich ervoor inzetten om deze transitie zoveel mogelijk te ondersteunen en te begeleiden met een zo hoog mogelijke maatschappelijke acceptatie. Hans van der Werf, directeur van de fmf: “Er is wel zorg bij onze aangesloten organisaties wat de energietransitie voor het landschap betekent. Het loslaten van de koppeling van zonneweides met de bebouwde omgeving kan de deur openzetten voor de realisatie van (grootschalige) zonneweides in kwetsbare gebieden. Wij schatten in dat er tientallen ontwikkelaars zitten te wachten op meer beleidsruimte van de provincie om zonneweides te ontwikkelen. Het coalitieakkoord kan een signaal zijn voor de ontwikkelaars om nu volop in te zetten op grootschalige zonneweides in het landelijk gebied. Een stevige regie van de provincie is daarom nodig.”

Biodiversiteit
Wij zijn blij met meer aandacht voor biodiversiteit en de aankondiging van een  biodiversiteitsherstelprogramma. Wel vinden we dat uit de uitwerking en de toegekende middelen te weinig urgentie spreekt. Afgelopen jaren is gebleken dat de biodiversiteit in Nederland en ook in Fryslân stevig achteruit is gegaan. Er is sprake van een drastische afname van insecten en weidevogels. Daardoor staat het gehele ecosysteem onder druk. Jammer genoeg wordt er geen extra geld gereserveerd voor de realisatie van de ecologische hoofdstructuur. Deze moet in 2027 klaar zijn. Hans van der Werf: “De EHS is naar onze mening een belangrijke ruggengraat voor het biodiversiteitsherstel en kan ontwikkelingen buiten de natuurgebieden aanjagen, zoals natuurinclusieve landbouw en veenweide. Het is gebleken dat er nog een tekort is van 45 miljoen. Partijen die zich verenigd hebben in het initiatief “Natuer mei de Mienskip” willen er alles aan doen om dit tekort te dichten, maar we verwachten dat ook de provincie extra gaat investeren. De provincie kan er beter nu geld voor reserveren, dan dat het probleem doorgeschoven wordt naar het volgende college.”

Veenweide
Wij zijn content met de vele aandacht voor de veenweide. We zien in dit gebied veel kansen als het gaat om de transitie van de landbouw, herstel van de biodiversiteit en behoud van het unieke en karakteristieke landschap. Wij hebben afgelopen jaar een stevige bijdrage geleverd aan het tot stand komen van het uitvoeringsprogramma. Komende jaren staan wat ons betreft in het teken van de uitvoering. Daarvoor is een goed geoliede uitvoeringsorganisatie nodig en instrumenten die de uitvoering vergemakkelijken zoals het voorstel om een grondbank in te richten. Hans van der Werf: “Wij werken graag aan de uitvoering mee en gaan er van uit dat we niet blijven hangen in procedures, maar dat nu ook doorgepakt wordt. Er zijn vele initiatieven en projecten in de pijplijn en ook het aanstaande Klimaatakkoord biedt kansen. Het instellen van een Taskforce Veenweide juichen wij dan toe en hopen dat deze taskforce voldoende mandaat krijgt.”

Waddenzee
We missen in het coalitieakkoord nog de aandacht voor het belangrijkste natuurgebied van Nederland: de Waddenzee. De provincie heeft daar een belangrijke en bijzondere rol in als het gaat om de bescherming, denk aan de zout -en gaswinningsproblematiek,  en verdere ontwikkeling van het gebied. Het verbaast ons dat over dit gebied niets is opgenomen. Hans van der Werf:  “De Provincie Groningen heeft bijvoorbeeld in haar Collegeakkoord een aparte paragraaf opgenomen over de kansen die het Werelderfgoed biedt. Het zou mooi zijn wanneer de Provincie Fryslân zich ook hard maakt voor het behoud van het Waddengebied en wanneer de 3 provincies haar aanpak op elkaar afstemmen, bijvoorbeeld als het gaat het instellen van een beheerautoriteit van het Waddengebied.“