Woudagemaal in Lemmer klaar voor de toekomst

26 september 2014

Woudagemaal in Lemmer klaar voor de toekomst

Het restauratieproject van het ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer is donderdagmorgen 25 september officieel opgeleverd door de Commissaris van de Koning in de provincie Fryslân, John Jorritsma, en dijkgraaf Paul van Erkelens van Wetterskip Fryslân. Het grootste, nog werkende stoomgemaal ter wereld is de afgelopen drie jaar grondig gerestaureerd. De werkzaamheden zijn in 2012 gestart en afgelopen zomer afgerond. In totaal heeft de restauratie 8,4 miljoen euro gekost. Het Rijk heeft hier via een subsidieregeling 1,8 miljoen aan bijgedragen. Het gemaal is nu weer klaar voor de toekomst en zorgt ook de komende decennia bij hoogwater voor droge voeten.

Foto bij pb 14-27Om het Woudagemaal te behouden voor de toekomst en de bedrijfszekerheid te garanderen, heeft Wetterskip Fryslân in 2011 besloten het gemaal grondig te restaureren. Het gemaal is volledig drooggezet om het metsel- en betonwerk onder de waterlijn aan te pakken. De vier stoomketels zijn gerenoveerd en de oorspronkelijke keerdeuren zijn weer in oude luister hersteld. Een unieke restauratie die nooit eerder in de bestaansgeschiedenis van het stoomgemaal is uitgevoerd.

Metsel- en betonwerk
Om de sterkte en kwaliteit van het bouwwerk te waarborgen is het slechte betonwerk opgeknapt, de aangetaste bewapening vervangen en het versleten metselwerk weer hersteld. Om dit te kunnen uitvoeren zijn de in- en uitstroomopeningen afgedamd en leeggepompt, waardoor het gemaal droog kwam te staan.

Keersluizen en -deuren
De keersluizen en -deuren zijn volledig gerestaureerd. Circa 40 procent van het houtwerk, maar ook veel stalen delen waren aangetast. Dankzij een vakkundige restauratie, waarbij gebruik is gemaakt van authentieke materialen en constructiemethoden, kunnen de deuren behouden blijven. De keerdeuren mogen met recht de oudste sluisdeuren van Nederland genoemd worden.

Stoomketels en -machines
De vier Stork Werkspoor stoomketels uit 1955 zijn volledig gereviseerd en het asbest, dat tijdens de bouw is gebruikt voor de isolatie van leidingen en aansluitingen, is verwijderd.

Woudagemaal in bedrijf
Tijdens de oplevering stond het Woudagemaal onder stoom om de machinisten in de praktijk op te leiden. Vrijdag 26 en zaterdag 27 september is het gemaal ook nog in bedrijf. Belangstellenden zijn op vrijdag tussen 10.00 en 16.00 uur van harte welkom om het gerestaureerde gemaal in haar volle glorie te bewonderen. Op zaterdag organiseert Wetterskip Fryslân een open dag op diverse locaties in Fryslân. Ook bij het Woudagemaal is die dag tussen 10.00 en 16.00 uur van alles te zien en te beleven. Kijk voor meer informatie op www.wetterskipfryslan.nl/opendag.

Werelderfgoed UNESCO
Het ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer is een van de twee boezemgemalen in Fryslân. Al sinds 1920 wordt het gemaal bij hoge waterstanden ingezet om het overtollige water uit de Friese boezem te lozen. Dit gebeurt gemiddeld twee keer per jaar. Het Woudagemaal is nog steeds van groot belang voor het waterbeheer in Fryslân en het Groninger Westerkwartier. In 1998 is het gemaal als monument op de Werelderfgoedlijst van UNESCO geplaatst. Meer informatie over het Woudagemaal en het naastgelegen bezoekerscentrum vindt u op: www.woudagemaal.nl.